Prof. Dr. Nedim ÖZER | Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı | Anestezi ve Sedasyon Uygulamaları, Dudak - Damak Yarıkları, Gömülü Diş, Dental İmplant Cerrahisi, Ağız - Çene - Yüz Travmaları, Çene - Yüz Deformitelerinin Düzeltilmesi, , Ağız - Çene - Yüz Kist ve Tümörleri, Yetersiz Kemiklerde Greftleme, Çene Eklemi Bozuklukları, Dentoalveoler Cerrahi, Uyku Apnesi

Çene Eklemi Bozukluğu

TEMPOROMANDİBULAR ( ÇENE EKLEMİ) EKLEM

Temporomandibuler eklem kulağın önünde, kafatası ile alt çenenin birleştiği yerde bulunan ufak bir eklemdir. Alt çenenin hareket edip, fonksiyon görmesini sağlar.

Temporomandibuler eklem hastalıkları çeşitli belirtileri olan ve sık görülen rahatsızlıklardır. Hastalar kulak ağrısı, baş ağrısı ve sınırlı ağız açıklıklarından şikayetçidir. Ayrıca açma kapama sırasında ağrı ile tıkırtı ve sürtünme sesleri de şikayetler arasında olabilir. Öncelikle şikayetlerin sebebi belirlenmelidir.

Temporomandibuler Eklem Rahatsızlıklarının Sebepleri

Tedaviye yön vermesi nedeniyle, temporomandibuler eklem rahatsızlığının nedeninin belirlenmesi önemlidir.

Temporomandibuler eklem rahatsızlığının belirtilerinden biri de eklem iltihabıdır (artrit). Artrit yaralanma veya geceleri diş sıkma sonucu gelişir. Bir başka önemli neden de çene kemiği ile soket arasında yer alan diskin yer değiştirmesi veya yerinden çıkmasıdır. Yer değiştirmiş disk tıkırtı veya patlama sesleri çıkartabilir. Ayrıca çene hareketlerini kısıtlar ve ağız açma, kapama sırasında ağrıya neden olur.

Disk, çene hareketleri sırasında sürtünme sesi çıkmasına neden olan delik veya yırtırmalardan gelişebilir. Travma ve romatoid artrit gibi durumlar temporomandibuler eklemde yapışıklıklara neden olabilir. Bunun sonucu çene hareketleri topluca engellenir.

Sorun eklemde, kaslarda veya her ikisinde de olabilir.

Stres çene kaslarında temporomandibuler eklem rahatsızlıkları sonucu oluşan ağrılara benzer ağrıları tetikleyebilir. Hastalarda genellikle geceleri gıcırdatma veya sıkma alışkanlığı bulunur. Bu alışkanlıklar çene hareketlerinde zorluk veya kaslarda ağrılı kasılmalara yol açar. Bazı hastalarda hem kas hem eklem sorunları birlikte görülebilir. Bu nedenle temporomandibuler eklem sorunlarının teşhisinde karmaşıklık olabilir. Ve değişik teşhis yöntemleri gerektirebilir.

Ağız diş çene yüz cerrahının rolü

Temporomandibuler eklem rahatsızlıkları ortaya çıkınca, ağız diş çene yüz cerrahına danışılmalıdır. Ağız, dişler ve çenelere hakim olması nedeniyle ağız diş çene yüz cerrahları sorunların teşhisini doğru şekilde yapabilmektedirler. Diğer diş hekimleri ve tıp doktorlarından farklı olarak çeşitli görüntüleme tetkikleri isteyebilirler.

Olası tedavinin çeşitliliği

Temporomandibuler eklem tedavileri konservatif dişsel veya tıbbi tedaviden komplike cerrahi tedavilere kadar çeşitlilik gösterebilir. Teşhise bağlı olarak tedavi, ağrı için kısa dönem non-steroid anti enflamatuar ilaçlar, kas gevşemesi için ısırma plakları veya splint tedavileri ve hatta stres yönetimi danışmanlığını içerebilir.

Genel olarak cerrahi olmayan tedavi başarısız ise veya eklemde hasar meydana geldiyse cerrahi işlem endikedir. Cerrahi, artroskopi ( daha çok ortopedide diz eklemi gibi büyük eklemlerin görüntülenmesi ve tedavisinde kullanılan metot) veya direk cerrahiyle hasarlı dokuların düzeltilmesini içerebilir.

Temporomandibuler eklem sorunları için uygun tedavi doğru teşhis sonrasında sağlanır.

Temporomandibuler eklem kayma hareketi yapan, vücudun en sık kullanılan eklemidir. Çenenin arka üst kısmındaki yuvarlak sonu, başka bir deyişle hareketli kısmına kondil ismi verilir. Sokete artiküler çukur adı verilir. Disk ile çukur arasında kıkırdaktan meydana gelen disk bulunur. Disk stresleri emen bir yastık görevi görür. Ağız çene kapama sırasında kondilin rahat hareket etmesini sağlar.